W 1992 roku firma IBM zaprezentowała prototyp pierwszego smartfona. 30 lat później, smartfony są nieodłączną częścią naszego życia. Statystyczny Polak poświęca na patrzenie na ekran 10 godzin i 26 minut dziennie! Wg raportu przygotowanego przez Future Mind „Młodzi vs Mobile: Wpatrzeni w ekran, czyli o młodych Polakach i technologii mobilnej”, wśród osób między 26. a 30. rokiem życia 9% jest w stanie wytrzymać bez smartfona maksymalnie… godzinę. Telefon jest naszą prawą ręką. Czy ma to wpływ na nasze zdrowie? Na pewno. Zobacz.
Czym jest światło niebieskie?
Światło ma różne odcienie – od fioletowego przez żółty, aż po czerwony. Niektóre z nich nie są widzialne dla naszego oka. Słońce zawiera najwięcej światła podczerwonego, natomiast źródła sztuczne – najwięcej światła niebieskiego. Nie oznacza to, że Słońce nie emituje światła niebieskiego – jego udział jest jednak znacznie mniejszy i to głównie sztuczne źródła emitują światło niebieskie.
Czym jest rytm dobowy?
Został on odkryty stosunkowo niedawno, bo w 2017 roku. Za jego odkrycie Jeffry C. Hall, Michael Rosbash oraz Michael W. Young otrzymali Nagrodę Nobla. Laureaci Nagrody Nobla, przeprowadzając badania nad muszką owocówką, odkryli kilka genów, które kontrolują rytm okołodobowy. Ten rytm reguluje poziom hormonów, długość i jakość snu oraz inne istotne zmienne fizjologiczne.
Cykl dobowy, wynikający z ruchu obrotowego Ziemi, trwa około 24 godzin. Każdy organizm, w tym ludzki, wykształcił mechanizmy umożliwiające „odczytywanie” czasu. Nasze komórki posiadają wbudowany biologiczny zegar, który głównie sterowany jest przez ŚWIATŁO.
Jak światło niebieskie wpływa na rytm dobowy?
Oto, co odkryli naukowcy z Uniwersytetu w Toledo w swoich badaniach z 2018 roku. Długotrwałe narażenie na niebieskie światło może prowadzić nawet do ślepoty! To nie tylko kwestia rytmu dobowego, ale także zdrowia oczu. Okazuje się, że nadmierna ekspozycja na to światło może być jednym z głównych powodów problemów ze wzrokiem.
Korzystanie ze smartfonów może być uciążliwe dla naszych oczu z jeszcze innej przyczyny – zbyt długie wpatrywanie się w małe ekrany blisko naszych oczu przeciąża nasze mięśnie oczu.
Światło niebieskie, które dostaje się do naszych oczu, spowalnia produkcję energii w naszych mitochondriach i wytwarza wolne rodniki. Światło niebieskie może też zakłócić nasz naturalny rytm dobowy – kiedy wpatrujemy się w ekran, nasz zegar biologiczny myśli, że jest wciąż południe. To może skutkować problemami ze snem, ponieważ nasz mózg nie jest w stanie wyprodukować odpowiedniej ilości melatoniny – hormonu odpowiedzialnego za regulację snu.
Jak ograniczać ekspozycję na sztuczne światło?
W dzisiejszych czasach praktycznie niemożliwym jest, aby wyeliminować sztuczne źródła światła. Oto kilka porad, w jaki sposób możemy ograniczyć ekspozycję na światło niebieskie.
–Unikaj sztucznych źródeł światła po zmroku. Jeśli to możliwe, odłóż telefon.
–Używaj światła o ciepłej barwie. Ciepła barwa jest „bardziej przyjazna” dla naszych oczu niż barwa zimna. Ciepła barwa światła jest emitowana przede wszystkim przez świece. Możesz znaleźć również specjalne żarówki emitujące światło o ciepłej barwie.
–Używaj filtrów i aplikacji. Istnieją różne aplikacje na smartfona czy komputer, które ograniczają część światła niebieskiego, np. f.lux. Wiele smartfonów ma również wbudowany filtr ochrony oczu, który można włączyć w ustawieniach.
–Noś okulary blokujące niebieskie światło. Istnieją specjalne okulary, które blokują część lub całość światła niebieskiego. Używaj ich głównie po zmroku, kiedy brak jest naturalnego źródła światła.
Podsumowanie
Podchodź do tego z rozsądkiem. Jeżeli jesteś w stanie ograniczyć ekspozycję na sztuczne światło – zrób to. Po przeczytaniu tego artykułu miej na uwadze to, jak sztuczne światło wpływa na Twój organizm i jak możesz zmniejszyć jego wpływ na Twoje zdrowie.
