Nie zapominajmy!
Pojedynczy objaw nie stanowi wskazania do diagnozy integracji sensorycznej, lecz wystąpienie kilku, lub tym bardziej kilkunastu z nich – zdecydowanie tak.
Dodatkowo, im starsze jest dziecko (zwłaszcza po przekroczeniu 9 roku życia, gdy zasadniczy rozwój integracji sensorycznej powinien być już zakończony), tym mniejsza ilość objawów uzasadnia skierowanie na badanie.
Obserwując dziecko zwróćmy uwagę, czy:
- znajduje przyjemności w zabawach na świeżym powietrzu,
- ma kłopoty z cięciem nożyczkami, rysowaniem po śladzie, kalkowaniem;
- gdy pracuje nie pozwala innym stać obok siebie i przyglądać się,
- ma trudności w przepisywaniu lub przerysowywaniu z tablicy,
- częściej niż inne dzieci w jego wieku odwraca znaki graficzne,
- podczas dłuższego siedzenia ma trudności z utrzymaniem głowy w pozycji pionowej, podpiera ją ręką, kładzie się na stoliku itp.;
- często myli stronę lewą i prawą, w obrębie własnego ciała i w otaczającej przestrzeni;
- ma trudności z żuciem i połykaniem pokarmów – preferuje pokarmy papkowate /drobno rozdrobnione /miękkie;
- potyka się i upada częściej, niż jego rówieśnicy, prawie zawsze ma jakiś siniak czy zadrapanie;
- ma kłopoty z samodzielnym ubieraniem się – zwłaszcza z zapianiem guzików, sznurowaniem butów;
- rzucanie i łapanie piłki jest dla niego trudnym zadaniem,
- jest nadruchliwe, nie jest w stanie usiedzieć/ustać spokojnie w jednym miejscu;
- omija różne naturalne przeszkody w terenie, nie próbuje ich pokonać;
- poproszone o coś często się z tym opóźnia albo w ogóle zapomina o wykonaniu,
- niewłaściwie lub wręcz dziwacznie trzyma różne przedmioty codziennego użytku tj. nożyczki, sztućce
czy przybory do pisania; - potrafi się skaleczyć lub uderzyć i nie zauważyć tego,
- nie toleruje zabaw dłońmi (np. malowanie palcami, lepienie plasteliną, zabaw w piasku),
- w nowym miejscu dziecko czuje się zagubione, potrzebuje sporo czasu by zdobyć orientację w otoczeniu;
- ma skoliozę lub inne anomalie kręgosłupa,
- przejawia duży lęk przed upadkiem lub wysokością,
- wchodząc/schodząc po schodach częściej niż inne dzieci trzyma się poręczy, niepewnie stawia nogi;
- nie lubi mycia twarzy, czesania, obcinania paznokci, obcinania włosów, mycia zębów, mycia głowy, czyszczenia uszu i nosa;
- preferuje pewne faktury materiałów i ubrań,
- podczas mycia zębów miewa odruch wymiotny,
- nagłe dotknięcie /popchnięcie z tylu wywołuje u dziecka „reakcję alarmową” niewspółmierną do siły bodźca;
- ma kłopoty z czytaniem z tablicy,
- trudno się koncentruje, łatwo się rozprasza;
- wchodzi po schodach dostawiając nogi do siebie na każdym stopniu (wzorzec niedojrzały u dziecka powyżej
3 roku życia); - siadając na krześle czy też poprawiając na nim swoją pozycję zdarza się, że traci równowagę i spada;
- często siada na dłoniach lub stopach;
- preferuje ciężkie i twarde przedmioty,
- domaga się, by je dotykać, lubi gwałtowne zabawy;
- ma problemy w samodzielnym myciu i korzystaniu z toalety,
- ruchy dziecka są niezgrabne, zbyt zamaszyste, kanciaste;
- sprawia wrażenie słabego, szybko się męczy;
- często chodzi/chodziło na palcach,
- nie lubi chodzić boso,
- jest nadwrażliwe emocjonalnie, często się obraża;
- nawet drobne urazy wywołują u niego gwałtowną reakcję i długotrwałe narzekania,
- kiedy próbujemy pomóc dziecku w przyjęciu jakiejś pozycji ciała wydaje nam się ono bezwładne, ciężkie, sztywne;
- nabycie nowej umiejętności wymaga od dziecka wielu prób i powtórzeń, ale gdy raz ją opanuje jest to efekt trwały;
- podczas gimnastyki lub rytmiki nie jest w stanie wykonać wielu ćwiczeń, jak również podczas swobodnych zabaw ruchowych, nie może dotrzymać kroku rówieśnikom;
- ma słabe wyczucie odległości, często staje zbyt blisko innych ludzi czy przedmiotów;
- w porównaniu do innych dzieci czy wymogów sytuacji porusza się zbyt szybko lub za wolno;
- nie lubi dziecięcego baraszkowania z rodzicami czy rodzeństwem; nie lubi turlać się po podłodze, podskakiwać, robić fikołków;
- zdarza się, że dziecko zaczyna czytać wyrazy od końca;
- nie ma dominacji jednej ręki i żadna nie jest dostatecznie sprawna;
- często przytrafiają się mu przykre przygody tj. rozlanie mleka, strącenie wazonu, rozsypanie cukru itp.;
- wiele czynności samoobsługowych wykonuje z trudem, powoli, niezdarnie, do końca ich nie opanowało;
- nieumyślnie wpada na meble, ściany, inne dzieci;
- dziecko wydaje się być zdrowe, w normie intelektualnej, a ma problemy z czytaniem, pisaniem, matematyką;
- podczas gier zespołowych zdarza się, że biegnie w innym kierunku niż jego drużyna, w inną stronę niż piłka,
którą ma złapać, jest zdezorientowanie; - uczy się długo z mozołem nowych aktywności fizycznych takich jak, jazda na rowerze, pływanie i pomimo wysiłku, nie udaje mu się ich opanować;
- nie lubi karuzeli, huśtawki, miewa potem mdłości, nie lubi bawić się na placu zabaw (stoi i obserwuje inne bawiące się dzieci);
- okazuje niepokój, gdy musi oderwać nogi od podłoża np. wejść na wysokie schody, ma drabinkę, usiąść
na wysokim stołku; - cierpi na chorobę lokomocyjną,
- nie lubi mieć głowy ustawionej w innych pozycjach niż pionowa;
- domaga się takich ruchów jak bujanie, huśtanie, buja się samo często na krześle /taborecie;
- występuje nadmiernie ślinienie się, buzia jest niedomknięta, je w sposób niechlujny;
- gryzie przedmioty (zabawki, długopisy, kredki), wkłada palce do buzi, zgrzyta zębami.